Manastir Ćelije nalazi se na samo šest kilometara od Valjeva, na obali reke Gradac.
Jedan od najlepših manastira u Srbiji, kaže reporter redakcije Vidi Srbiju Luka Stojković i dodaje da je pravi užitak obići ovo zdanje jer je razgovor sa ljudima koji rade u okviru manastira vrlo prijatan, a tu su i monahinje koje su blagonaklone prema posetiocima i rade uvek za čašicu razgovora.
Reka Gradac koja protiče pored samog manastira je reka ponornica koja izvire ispod planine Povlen, a posle nekoliko kilometara ponire i ponovo izbija kod sela Bogatića, nešto iznad manastira Ćelija, kod Jakog izvora. Tu Gradac teče kroz živopisnu klisuru, pravi krug oko manastira i otiče ka Valjevu, gde se uliva u Kolubaru.
Manastir Ćelije je sakriven u ovoj divnoj prirodi i ne vidi se sve dok se namernici ne upute baš tu i siđu u kotlinu u kojoj se nalazi, u ataru sela Lelić.
Sam manastir zagrlila su brda Vrane, Markovac, Presadi, Kaluđersko brdo, Koviljača i Ćelijske Urvine.
Ovaj hram arhimandrita Justina (Popovića), jednog od najvećih pravoslavnih bogoslova 20. veka, kog je Crkva 2010. proglasila za sveca i njegov spomen slavi se 14. juna lane su osveštali prazničnom liturgijom u novoj crkvi. Osvećenjem trocrkve u Ćelijama 2019. godine ispunjen je testamentarna želja oca Justina i obeležena 125 godišnjica od njegovog rođenja i četiri decenije od upokojenja.
ISTORIJAT
Vreme nastanka manastira nije poznato,prema postojećim informacijama manastir potiče iz Srednjeg veka. Narodno predanje vezuje ovaj manastir za doba kralja Dragutina, koji je od 1282-1316. godine upravljao ovim krajevima, a bio je poznat i kao Sremski kralj.
Manastir Ćelije, kao manastir kraj sela Lelić se u turskim izvorima pominje 1560. godine, a kroz ceo XVIII vek, Ćelije su središte svih aktivnosti valjevskog kraja.
Ugledni monasi ovog manastira imali su velikog udela u dizanju buna protiv Turaka, zbog čega je zloglasni paša Bušatlija početkom 1791. godine zapalio manastir Ćelija zajedno sa 13 crkava valjevskog kraja. U ovom manastiru je sveštenički čin dobio i Hadži Ruvim.
Najstarija ikona u manastiru je ikona Sabora Svetih Arhangela, zaštitnika ovog svetog hrama, a potiče iz vremena pre 1798. godine, jer je tada priložena manastiru.
Najstarija knjiga u manastiru je Boženstvenaja skrižalj (u zapisima je nazivaju Skrižali), koju je crnogorski vladika Danilo Petrović kupio 1715. godine u Rusiji, te istu potom poklonio manastiru. Među vrlo stare knjige spadaju dva mineja za mesece mart i novembar, a prema načinu štampanja, veoma malom formatu i zapisima, oba mineja potiču najkasnije iz prvih decenija XVIII veka, a pretpostavlja se da su štampani u Veneciji. Veliki trebnik je štampan u Rusiji u drugoj polovini XVIII veka, a postao je svojina manastira oko 1814. godine. U manastiru se nalazi još jedna knjiga koja ima istorijsku vrednost, a to je Sveto pismo Starog zaveta na crkvenoslovenskom jeziku, koje je nekada pripadalo proti Matiji Nenadoviću, piše na sajtu Vikipedija.
