Ideja projekta “Izuzetne žene Srbije” je da se oslikavanjem murala u devet gradova Srbije prikažu deset istaknutih žena iz srpske istorije. Jedna od deset istaknutih žena je i Mitra Mitrović, ministarka prosvete u prvoj Vladi Narodne Republike Srbije, borac za prava žena, preživela bitku na Sutjesci i bila član AVNOJ-a.
Mitra je rođena 6. septembra 1912. godine u Požegi, a bila je jedno od petoro dece železničkog činovnika i domaćice. Otac je umro od tifusa u Prvom svetskom ratu, a majka je školovala i odškolovala svo petoro dece. Kao nadarena učenica, Mitra je dobila stipendiju koja joj je omogućila studije u Beogradu.
Beogradski univerzitet je u to vreme bio snažno uporište levice čije su ideje jednakosti i slobode ponele mnoge darovite mlade ljude iz svih društvenih slojeva. Tokom studija na Filozofskom fakultetu, Mitra je pristupila studentskom revolucionarnom pokretu i 1931. godine postala član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). Bila je jedna od najaktivnijih studenata-komunista na Beogradskom univerzitetu, a učestvovala je u svim akcijama i demonstracijama koje je tada ilegalna Komunistička partija Jugoslavije organizovala na Univerzitetu. U članstvo Komunističke partije Jugoslavije primljena je 1933. godine, a izvršavala je razne partijske zadatke, išla kao kurir u unutrašnjost i prenosila partijski i ilegalni propagandni materijal. Mitra je u toku studija vise puta hapšena.
Diplomirala je 1934. godine na Filozofskom fakultetu, na grupi za srpskohrvatski jezik i književnost, nakon čega se zaposlila u Skupštini grada Beograda. Služila je u to vreme kao veza za članove Centralnog komiteta i instruktore iz inostranstva. Godine 1935. uključila se u Ženski pokret, gde je formirala Omladinsku sekciju Ženskog pokreta i bila njena prva predsednica. Bila je u grupi koja je osnovala list Žena danas i bila član redakcije ovog lista.
Njena velika ljubav sa već poznatim revolucionarom, robijašem i piscem, Milovanom Đilasom, rođena je u tim vremenima. Bili su u braku 16 godina a iz tog braka se rodila ćerka Vukica.
Mitra je radila u Rejonskom komitetu KPJ na Dorćolu. Jula 1941. godine bila je uhapšena i poslata u Banjički logor, odakle je posle mesec dana prebačena u zatvorsku bolnicu u Vidinskoj ulici. Uz pomoć stražara uspela je da pobegne, zajedno sa Verom Vrebalov i Natom Hadžić. Oktobra 1941. godine prebacila se u Mačvanski partizanski odred, a zatim u oslobođeno Užice, gde je radila u Agitpropu i postala član Pokrajinskog komiteta KPJ za Srbiju i član Glavnog Narodnooslobodilačkog odbora Srbije, u kome je radila na pitanjima prosvete i školstva.
Novembra 1941. godine s Glavninom partizanskih snaga povukla se iz Užica u Sandžak, i sve vreme bila na rukovodećim partijskim dužnostima u Narodnooslobodilačkom pokretu.
Mitra Mitrović je radila kao član redakcije Borbe i učestvovala u organizovanju Antifašističkog fronta žena. Na Zemaljskoj konferenciji u Bosanskom Petrovcu, decembra 1942. godine izabrana je za člana Centralnog odbora AFŽ Jugoslavije, a na Prvom zasedanju AVNOJ-a u Bihaću izabrana je za člana AVNOJ-a. Kasnije je o Bosanskoj Krajini i tom periodu pisala kao o najsvetlijem periodu Narodnooslobodilačke borbe.
Sa Trećom divizijom, prošla je bitku na Sutjesci 1943. godine.
Bila je ministarka prosvete u Prvoj Vladi Narodne Republike Srbije. Kasnije se nalazila na funkcijama – predsednika Saveta za prosvetu i kulturu Vlade NR Srbije i direktora Saveznog zavoda za školstvo. Birana je za narodnog poslanika Narodne skupštine Srbije i Savezne skupštine SFRJ u više saziva. Bila je član Centralnog komiteta Saveza komunista Srbije i član Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije.
Početkom 1950-ih godina, ona se solidariše sa pobunom Milovana Đilasa, iako tada već nisu bili u braku. Deleći sudbinu svih kritičara komunističke partije iznutra, Mitra Mitrović je uklonjena sa političke scene u svojoj četrdeset prvoj godini.
Prvo i poslednje oglašavanje Mitre Mitrović posle decenija ćutanja došlo je krajem 1980-ih godina, posle prvih javnih Đilasovih istupa. Njeni tekstovi svedoče o njihovoj nadi da se, posle sloma rigidnog režima, Jugoslavija okreće demokratiji. Brutalni šovinizam koji se pretočio u krvavu ratnu zbilju, uništio je tu nadu.
Umrla je aprila 2001. godine u Beogradu.
Izvor: Wikipedia
Projekat “Izuzetne žene Srbije” biće realizovan putem javnog konkursa za strit-art umetnike koji će oslikavanjem murala u devet gradova, imati priliku da prikažu deset istaknutih žena iz srpske istorije, preneo je danas portal Beoinfo.
Konkurs će raspisati ambasada Holandije u saradnji sa Centrom za ženske studije, Kulturnim centrom GRAD i devet gradova u Srbiji.
Najznačnije žene 20. i 21. veka iz različitih oblasti – revolucionarke, aktivistkinje, dizajnerke, dobrotvorke, političare, pesnikinje, književnice, pravnice, pedagoškinje, kompozitorke, sportistkinje, feministkinje, a svima su im zajednički ženska snaga, solidarnost, snažan i nepokolebljiv duh u borbi za emancipaciju žena i njihov ravnopravni položaj.
Na muralima u okviru tog projekta naći će se Mitra Mitrović, Branislava Perović, Vera Crvenčanin Kulenović, Hafiza Demirović, Jelena Dimitrijević, Gina Ranjičić, Ljubica Marić, Jovanka Bončić Katerinić, Jelisaveta Načić i Vera Nikolić, čime će im se, kako se navodi, odati svojevrsno priznanje, nove generacije će ih upoznati, a iskusnije podsetiti na značaj autentičnih heroina svog vremena.
