Pravo je vreme za kupanje u kotlovima, složiće se meštani Niševca ali i turisti koji rado dolaze u ovu sve poznatiju turističku atrakciju – Niševačku klisuru.
Grupa ljubitelja prirode ovog vikenda posetila je Niševačku klisuru. Kako temperature jesu visoke pravi je trenutak bio da se „zaroni“ u prijatnu Belicu. Turisti oduševljeni, domaćini ponosni.
Pravu prirodnu retkost u Republici Srbiji predstavljaju tri niza evorsionih lonaca (Kotlovi, Plužinski i Mečidolski lonci) koje je na svom putu izdubila reka Belica, leva pritoka Svrljiškog Timoka, kaže za Srbija Vesti diplomirani geograf Nenad Ranđelović samo jedan od ponosnih domaćina ovog kraja.
Kotlovi – najduži niz od 16 evorsionih lonaca izdubljenih podno starog Svrljig grada, nalaze se u Niševačkoj klisuri na sedam kilometara od centra opštine.
“Nastali evorsijom (vrtložnim kretanjem vode i vučenog materijala), kotlovi su jedan od najvećih turističkih motiva za posetu Niševačke klisure. Zahvaljujući svojoj nepristupačnosti kanjon Belice je zadržao iskonsku čistoću i lepotu”, kaže Ranđelović.
Tu je napravljena mala brana, pa se posetioci tu kupaju. To mesto su stariji nazivali i „Antin vir“, dok se ceo potez od ušća vode iz vrela i Belice u Timok danas zove Banjica.
Кanjon reke Belice koju čine tri manje pritoke predstavlja pravu oazu među divljim stenama na kojima leži drevni Svrljig-grad. Кroz visoke stene ova reka useca mali, ali impresivan kanjon dug svega oko 50 metara, koji čine specifični kotlovi, odnosno oblici koji su nastali zadržavanjem i vrtložnim kretanjem vode.
Od Rimljana koji su, da bi branili ovu antičku banju i obližnje selo Varoš, na ostacima ranijeg tračkog, podigli utvrđenje-grad na nepristupačnim liticima, Banjica svoj najznačajniji period doživljava za vreme vladavine Turaka.
U knjizi „Svrljiška oblast u praistoriji, antici i srednjem veku“, autori navode da je poznato banjsko lečilište posvedočeno pomenom „Isfrlik Benasi“ (Svrljiška Banja) 1565. godine. Tada se banjsko sedište razvilo sa južne strane utvrđenja, gde je, navode autori, ujedno bio i prelaz preko Timoka. Vremenom dolazi do demineralizacije vode, pa se banjske aktivnosti premeštaju na prostor Sokobanje, početkom XVIII veka.
