U Bosanskom Petrovcu i Bihaću danas će biti obeleženo 80 godina od osnivanja Antifašističkog fronta žena (AFŽ) Jugoslavije, kao jedinstvene ženske organizacije Jugoslavije formirane na Prvoj zemaljskoj konferenciji 6. decembra 1942. godine, na kojoj je učestvovalo 166 izabranih delegatkinja.
AFŽ je osnovan u Bosanskom Petrovcu, a za prvu predsednicu izabrana je Kata Pejnović.
Tokom rata AFŽ je aktivnosti koncentrisao na mobilisanje žena i pružanje pomoći jedinicama partizanske Narodnooslobodilačke vojske i organima vlasti u organizovanju pozadine, učešće u oružanim i diverzantskim akcijama, brigu o deci, razvijanje bratstva i jedinstva medju ženama, kulturno-prosvetno uzdizanje žena.
Žene su dale veliki doprinos borbi za oslobodjenje Jugoslavije. Od 1941. do 1945. godine u Narodnooslobodilačkoj vojsci borilo se oko 100.000 žena. Poginulo je 25.000 žena, 40.000 žena je ranjeno, a 3.000 ostalo nesposobno za rad.
Tokom rata oko 2.000 žena postale su oficiri. Partizansku spomenicu 1941. je dobilo 3.344 žena, a Ordenom narodnog heroja odlikovana je 91 žena.
Osnivanju AFŽ-a prethodili su antiratni protesti žena koje su se zalagale za mir i demonstrirale protiv nastupajućeg fašizma.
Štrajku rudara u Trbovlju 1934. godine pridružilo se i u njemu aktivno učestvovalo oko 2.000 žena, a više od 5.000 žena demonstriralo je 1935. godine protiv fašizma pred nemačkim konzulatom u Zagrebu i zahtevale mir.
U akciji žena za mir i slobodu 1936. godine prikupljeno je 600.000 potpisa žena, a časopis “Žena danas” 1939. godine pokrenuo je organizovanu akciju i borbu za pravo glasa žena.
Učešćem u antifašističkom pokretu pre rata i u NOB tokom rata žene su se borile i za ravnopravan status u društvu i pravo glasa.
Fočanskim i Krajinskim propisima ženama 1941. godine je priznato aktivno i pasivno biračko pravo koje su one već iste godine koristile prilikom izbora narodnih odbora kao novih organa vlasti.
Sve što je kasnije zapisano u ustavima Jugoslavije i zakonima rezultat je borbe samih žena u feminističkim i antifašističkim ženskim organizacijama pred rat i njihove borbe u toku rata.
Na osnovu Zakona o biračkim spiskovima 1945. godine, žene su stekle pravo učešća na izborima te godine, a Ustavom FNRJ 1946. godine žene su izjednačene sa muškarcima u svim oblastima privrednog, društvenog i političkog života.
