Zasedanje Sabora Srpske pravoslavne crkve (SPC), njene “skupštine”, počinje danas svečanostima u Sremskim Кarlovcima, dok bi, u nastavku, radni deo Sabora trebalo da se održi u Beogradu.
Poglavar SPC patrijarh Porfitije služiće sutra, u nedelju liturgiju, sa vladikama, u sremskokarlovačkom Sabornom hramu Svetog oca Nikolaja, a nešto kasnije biće obeležavanje stogodišnjice obnove Srpske patrijaršije.
Očekuje se da Sabor saopšti dokle se stiglo u razgovoru sa Makedonskom pravoslavnom crkvom (MPC), koja se pre pola veka izdvojila iz SPC, želeći da tadašnji autonomni status unapredni u autokefalni.
Ovdašnja javnost upoznala se, početkom ove sedmice, iz makedonskih medija o tom tajnom razgovoru ali i da je vaseljenski patrijarh Vartolomej upravo tih dana priznao MPC kao kanonsku, pod imenom Ohridska arhiepiskopija.
Njen konačni status, kako se može razumeti, tek treba da se utvrdi. Razgovor na crkvenoj relaciji Beograd – Skoplje se nastavlja.
Reakcija Srpske patrijaršije na postupak patrijarha Vartolomeja, za sad, je izostala. U Severnoj Makedoniji funkcioniše i Pravoslavna ohridska arhiepiskopija kao autonomna u okviru SPC.
Informacija da se vodi razgovor došla je, neki dan pre makedonskih medija, i iz SPC, ali u besedi jednog od vladika u Bosni i Hercegovini pa je ostala ovde neprimećena.
Kako je rekao episkop zvorničko-tuzlanski Fotije, sa MPC je u Niškoj eparhiji vodjen “dijalog ljubavi, vere i nade”, kao i da su “na pragu da se isceli raskol, na dobro dva bratska naroda, srpskog i makedonskog”.
Patrijarh Vartolomej je svojom odlukom nastupio kao “prvi po vlasti” koji rešava nesporazume medju crkvama.
Moskovska patrijaršija optužila ga je, pre par godina, da je u Ukrajini “upao u njeno kanonsko područje i raskolnicima dao autokefalnost” mimo pravila, iako tamo već postoji Ukrajinska pravoslavna crkva koja je autonomna u okviru Ruske pravoslavne crkve.
Ovaj spor doveo je do podeljenih pozicija u pravoslavnom crkvenom svetu. SPC je stala na stanovište da je vaseljenski patijarh samo “prvi po časti”, strahujući očito i da bi bez konsultacija sa njom mogao nešto da uradi na području Severe Makedonije i Crne Gore.
Po nekim tumačenjima, patrijarh Vatolomej želi i da kroz priznanje MPC kao kanonske, preuzme u svoju nadležnost njene eparhije u inostranstvu.
U danima pred Sabor SPC, patrijarh Porfirije boravio je na Кosovu i Metohiji i u eparhijama koje su delom ili sasvim na području Crne Gore.
Redovno, godišnje zasednja Sabora SPC se odžava u maju. Okuplja vladike iz zemlje i inostranstva, odlučuje se većinom glasova, glas patrijarha je presudan samo kad je taj odnos izjednačen, ali težinu dobija i njegovim ličnim autoritetom.
Po završetku zasedanja, Sabor izdaje saopštenje, nisu isključena i ranija saopštenja, pojedinačna, o posebno važnim pitanjima.
